Τεχνικές μάθησης για παιδιά
Τεχνικές μάθησης: Μαθαίνω στο παιδί τεχνικές διαβάσματος που μπορούν να το βοηθήσουν.
Γιατί;
Η ανάπτυξη τεχνικών μάθησης στη μελέτη μπορεί να βελτιώσει την αίσθηση αποτελεσματικότητας του παιδιού και να ενισχύσει την αυτοεκτίμησή του.
Πώς;
Ανάλογα με το τύπο του παιδιού υπάρχουν τεχνικές μάθησης που ενισχύουν μια θετική στάση προς τη μελέτη. Αναφέρονται ενδεικτικά:
- Ο οπτικός τύπος μπορεί να επωφεληθεί από την έμφαση που δίνει κατά τη διάρκεια της μελέτης σε επικεφαλίδες, σε υπογραμμίσεις και γενικά σε στοιχεία που βασίζονται στην εικόνα. Εμπεδώνει καλύτερα τη γνώση όταν παρατηρεί τις εικόνες στα βιβλία, οπότε κάθε φορά που θέλετε να του εξηγήσετε κάτι, είναι προτιμότερο να το γράφετε στο χαρτί αντί να το λέτε προφορικά. Μπορείτε, επίσης, να οπτικοποιείτε το μάθημα, για παράδειγμα αντί να ρωτάτε το παιδί πόσο κάνει το 3 + 4, να βάζετε μπροστά του στο τραπέζι δυο ομάδες με 3 και 4 μαρκαδόρους ή κάποια άλλα αντικείμενα.
- Ο ακουστικός τύπος μπορεί να βελτιώσει την αποδοτικότητά του με τη μαγνητοφώνηση ή με την προφορική ανάγνωση του κειμένου. Σ’ αυτό το παιδί βοηθάει να επαναλαμβάνετε προφορικά τις νέες γνώσεις ξανά και ξανά. Επίσης, αν χρειάζεται να απομνημονεύσει κάποιο κείμενο, πιθανότατα θα τα καταφέρει καλύτερα αν σας ακούσει να του το λέτε εσείς αντί απλά να το διαβάζει. Καλό είναι με τον ακουστικό τύπο παιδιού να κάνετε συχνές επαναλήψεις, ακόμη και σε ανύποπτο χρόνο, όπως την ώρα που παίζει με τα παιχνίδια του.
- Ο κιναισθητικός τύπος λειτουργεί καλά με την κίνηση και την αφή και μπορεί να καταγράφει σημαντικά σημεία της ύλης, να φτιάχνει σχεδιαγράμματα, να επισημαίνει με χρωματιστό μαρκαδόρο, να ζωγραφίζει με έντονα χρώματα και να συνοδεύει τη μελέτη με κινήσεις και εκφράσεις. Αυτά τα παιδιά κατανοούν καλύτερα και εμπεδώνουν γρηγορότερα κάτι όταν το γράψουν ή το λύσουν. Δηλαδή, υπάρχουν τεχνικές μάθησης που ταιριάζουν καλύτερα σε οπτικούς τύπους, άλλες που ταιριάζουν σε ακουστικούς και άλλες σε κιναισθητικούς. Στόχος των γονέων είναι να αναγνωρίσουν τον τύπο του παιδιού και τον προσωπικό του τρόπο μελέτης, ώστε να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές του να αφομοιώνει καλύτερα τις γνώσεις στο μέγιστο βαθμό.
Αντίστοιχα, υπάρχουν κάποιες τεχνικές που ταιριάζουν στα θεωρητικά μαθήματα και κάποιες τεχνικές που ταιριάζουν στα θετικά – τεχνολογικά μαθήματα. Ενδεικτικά αναφέρονται για τα θεωρητικά μαθήματα:
- Μέθοδος της ανακεφαλαίωσης: Το παιδί καταγράφει σε μια σελίδα περιληπτικά το περιεχόμενο του κεφαλαίου τονίζοντας τα πιο σημαντικά σημεία.
- Μέθοδος της χαρτογράφησης: Ο μαθητής γράφει αρχικά το κύριο θέμα του μαθήματος μέσα σε έναν κύκλο στη μέση μιας σελίδας. Στη συνέχεια καταγράφει τις κύριες ιδέες σε μικρότερους κύκλους, που συνδέονται με το κυρίως θέμα με τοξάκια. Οι κύριες ιδέες συνδέονται με τοξάκια με άλλες σχετικές ιδέες, κ.λπ.
- Μέθοδος των συνοπτικών πινάκων: Συνίσταται για την τακτοποίηση πληροφοριών που μπορούν να χωριστούν σε κατηγορίες και δεν έχουν υποδιαιρέσεις.
- Μέθοδος της μνημονικής: Το παιδί προσπαθεί να βρει με τι μοιάζει μια δύσκολη λέξη ή όνομα, ώστε να του το υπενθυμίζει.
- Μέθοδος της ακροστοιχίδας: Ο μαθητής με τα αρχικά των λέξεων που πρέπει να θυμάται φτιάχνει μια λέξη.
- Μέθοδος των σημειώσεων: Το παιδί μπορεί να διδαχτεί τον τρόπο να κρατά σημειώσεις των κυριότερων σημείων του κειμένου που μελετά. Ένας εύκολος τρόπος για να το βοηθήσετε να απομνημονεύσει ένα κείμενο είναι να γράψετε σε μια κόλλα χαρτί τις λέξεις κλειδιά, που συνδέονται με τις βασικές παραγράφους του κειμένου, ώστε να δημιουργήσετε ένα “σκελετό μάθησης”.
- Δημιουργία φανταστικής ιστορίας: Το παιδί μπορεί να δημιουργήσει μια φανταστική ιστορία χρησιμοποιώντας τα στοιχεία που μελετά. Αυτή η ιστορία μπορεί να εμπεριέχει το στοιχείο της υπερβολής ή του αστείου, ώστε να ανακαλούνται ευκολότερα αυτά που μελετά.
- Δημιουργία φανταστικών εικόνων: Η κατανόηση και η απομνημόνευση ενός κειμένου μπορεί να βελτιωθεί σε παιδιά ηλικίας 8 ετών και άνω, αν τους ζητήσετε να δημιουργήσουν στη φαντασία τους εικόνες που απεικονίζουν αυτό το οποίο διάβασαν.
Ενδεικτικά, για τα θετικά – τεχνολογικά μαθήματα αναφέρονται:
- Μέθοδος της κατηγοριοποίησης: Ο μαθητής καλείται να δημιουργήσει τη δική του αναπαράσταση των κατηγοριών (ενδείκνυται για μαθήματα στα οποία παρουσιάζονται κατηγορίες).
- Εκπόνηση σχεδιαγραμμάτων: Το παιδί μπορεί να δημιουργεί σχέδια, σχήματα και σχεδιαγράμματα με το υλικό που μελετά, τα οποία το βοηθούν να το κατανοεί, αλλά και το θυμάται. Για τον ίδιο σκοπό μπορεί να χρησιμοποιήσει τους πίνακες που παρέχουν τα βιβλία του. Οι πίνακες αυτοί μπορούν να το βοηθήσουν να κατανοήσει τη θεωρία και τις διαφορές και ομοιότητες που υπάρχουν ανάμεσα σε κατηγορίες πραγμάτων.
Για την επίλυση των μαθηματικών προβλημάτων οι μαθητές του δημοτικού μπορούν να διδαχτούν γενικές στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων. Τέτοιου είδους προσέγγιση περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα:
- κατανόηση του προβλήματος,
- εκπόνηση σχεδίου επίλυσης του προβλήματος,
- εκτέλεση του σχεδίου και
- έλεγχος των διαδικασιών και υπολογισμών.
Αν το παιδί δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που το διδάσκουμε, τότε πρέπει να το διδάξουμε με τον τρόπο που μπορεί να μάθει.
maria montessori
Επόμενο βήμα: Σωστός έπαινος