Ο καλύτερος τρόπος διαβάσματος

Ο καλύτερος τρόπος διαβάσματος για ένα παιδί: Εφαρμόζω την εποπτευόμενη αυτονομία στη μελέτη του παιδιού μου.

Γιατί να εφαρμόσω την εποπτευόμενη αυτονομία στη μελέτη του παιδιού μου;

Το καθημερινό διάβασμα των παιδιών αποτελεί, για τις περισσότερες οικογένειες, ένα θέμα που δημιουργεί εντάσεις ανάμεσα σε γονείς και παιδιά. Αυτό δημιουργεί άγχος και στις δύο πλευρές.

Πολλοί γονείς αναγκάζονται να κάθονται με τις ώρες δίπλα στα παιδιά τους, προκειμένου να διαβάσουν. Η διαδικασία αυτή είναι αρκετά ψυχοφθόρα για τον γονιό και μπορεί να επηρεάσει τη μεταξύ τους σχέση αρνητικά. Όντας δίπλα στα παιδιά συνεχώς κατά τη διάρκεια του διαβάσματος, τα παιδιά εθίζονται στην εξωσχολική βοήθεια. Κάποια στιγμή η βοήθεια αυτή αναγκαστικά μετασχηματίζεται σε φροντιστηριακή βοήθεια.

Για να αποφευχθούν τα παραπάνω, χρειάζεται να εφαρμόζω στη μελέτη του παιδιού μου την εποπτευόμενη αυτονομία.

Τι είναι η εποπτευόμενη αυτονομία;

Η εποπτευόμενη αυτονομία είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος χειρισμού του διαβάσματος του παιδιού της σχολικής ηλικίας. Στην εποπτευόμενη αυτονομία αφήνω το παιδί μου να διαβάσει μόνο του, δηλώνοντας διαθέσιμη, σε περίπτωση που χρειαστεί τη βοήθειά μου.

Τι χρειάζεται να έχει προηγηθεί:

Για να μάθει ένα παιδί να διαβάζει μόνο του εύκολα, χρειάζεται να έχει μάθει να φροντίζει τον εαυτό του και να αναλαμβάνει ευθύνες (Βλ. Ευθύνη του εαυτού).

Καθώς μεγαλώνει ένα παιδί χρειάζεται να έχει μάθει να ντύνεται μόνο του, να μαζεύει τα παιχνίδια του και, γενικότερα, να κάνει μόνο του ό,τι το αφορά, ανάλογα με την ηλικία και τις δυνατότητές του. Ένα παιδί που έχει μάθει να το υπηρετούν θα δυσκολευτεί να αυτονομηθεί στο διάβασμά του. Θα χρειάζεται συνεχώς κάποιον κοντά του να τον βοηθάει ή να κάνει τις εργασίες του για εκείνο.

Αφήνοντας το παιδί μου να αναλαμβάνει τις ευθύνες του, όπως είναι και το διάβασμά του, εκτός από τις καλές σχολικές του επιδόσεις, θα επιτύχω να μεγαλώσω έναν ανεξάρτητο και υπεύθυνο άνθρωπο με αυτοπεποίθηση που μπορεί να αναπτύξει υγιής διαπροσωπικές σχέσεις και να αντιμετωπίσει οτιδήποτε στη ζωή του, σε οποιοδήποτε περιβάλλον κι αν βρεθεί, και, εν τέλει, να είναι ευτυχισμένος.

Πώς εφαρμόζω την εποπτευόμενη αυτονομία στο διάβασμα του παιδιού μου;

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η εποπτευόμενη αυτονομία στο διάβασμα του παιδιού επιτυγχάνεται αφήνοντας το παιδί να διαβάσει μόνο του, δηλώνοντας διαθέσιμη να βοηθήσω, αν χρειαστεί.

Αφού έχω βοηθήσει το παιδί μου να μάθει πως να οργανώνει τη μελέτη του (Βλ. Χρόνος μελέτης), του υπενθυμίζω με ήρεμο τρόπο ότι είναι ώρα για διάβασμα, χωρίς να γίνομαι πιεστική, λέγοντας: «Πήγαινε να διαβάσεις τώρα, για να… (μπορείς να παίξεις μετά, πάμε στην παιδική χαρά, πάμε βόλτα κ.λπ..). Αν χρειαστείς βοήθεια, φώναξέ μου να έρθω. Είμαι εδώ για σένα!».

Όταν το παιδί δυσκολεύεται, μπορώ να του πω: «Μπορείς να κάνεις δύσκολα πράγματα!».

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του παιδιού, το βοηθάω να κάνει διορθώσεις.

Στην Α’ Δημοτικού, μέχρι το παιδί να μπορεί να διαβάσει μόνο του τις εκφωνήσεις των εργασιών του, τις διαβάζω εγώ για εκείνο για μία μία εργασία. Αφού βεβαιωθώ ότι έχει καταλάβει τι χρειάζεται να κάνει, απομακρύνομαι από τον χώρο μελέτης, λέγοντας στο παιδί με ήρεμο τρόπο: «Κάνε την εργασία σου τώρα. Αν χρειαστείς βοήθεια, φώναξέ μου να έρθω. Είμαι εδώ για σένα!».

Τι να κάνω αν το παιδί μου δε διαβάζει μόνο του όταν φεύγω από τον χώρο μελέτης;

Στην περίπτωση που το παιδί μας δε διαβάζει, ή καθυστερεί υπερβολικά πολύ να ολοκληρώσει τις εργασίες του, όταν φεύγω από τον χώρο μελέτης του, μπορώ να δοκιμάσω να καθίσω κοντά του, αφήνοντάς το, όμως, να κάνει μόνο του τις εργασίες του. Μπορώ εκείνη τη στιγμή να διαβάζω ένα βιβλίο και, αν το παιδί χρειαστεί τη βοήθειά μου, να του την προσφέρω ή, όταν αποσπάται, να το επαναφέρω ώστε να μην καθυστερεί. Για να το επαναφέρω, μπορώ να του πω με ήρεμο τρόπο: «Μπορείς, σε παρακαλώ, να συγκεντρωθείς;».

Όταν το παιδί έχει πλέον υιοθετήσει μία ρουτίνα στο διάβασμά του, χρειάζεται να φεύγω από τον χώρο μελέτης του, ώστε το παιδί να αυτονομηθεί.

Αν δε μπορώ να διαχειριστώ τη μελέτη του παιδιού μου, μπορώ να την αναθέσω σε κάποιον εκπαιδευτικό. Χρειάζεται, όμως, να του καταστήσω σαφές ότι αυτό που θέλω είναι το παιδί μου να μάθει να διαβάζει μόνο του.

Τι να μην κάνουμε;

• Δε γίνομαι πιεστική, λέγοντάς συνέχεια στο παιδί να πάει να διαβάσει.
• Δε βρίσκομαι συνεχώς από πάνω ή δίπλα στο παιδί. Αντιθέτως, ασχολούμαι με άλλες δραστηριότητες της καθημερινής μου ζωής μέσα στο σπίτι. Έτσι, το παιδί αντιλαμβάνεται την παρουσία μου και ξέρει ότι μπορεί να ζητήσει τη βοήθειά μου, αν τη χρειαστεί.
• Δεν παίρνω τον ρόλο του/της εκπαιδευτικού του, ακόμα κι αν είμαι εκπαιδευτικός.
• Δε μαθαίνω στο παιδί διαφορετικούς τρόπους και κόλπα από εκείνα που διδάχτηκε στην τάξη.
• Δεν κάνω τις εργασίες του παιδιού.
• Δε σβήνω τις εργασίες του παιδιού επειδή δε μου αρέσουν. Γενικότερα, δεν ακυρώνω την προσπάθεια του.
• Δε διαβάζω το παρακάτω μάθημα για να μη χαλάσω ένα από τα βασικότερα κίνητρα μάθησης, το στοιχείο της έκπληξης. Αν το παιδί μου διψάει για μάθηση, δεν του διδάσκω την ύλη του σχολείου, αλλά του μαθαίνω για άλλα αντικείμενα, που δε διδάσκονται στο σχολείο. Τέτοια μπορεί να είναι η μαγειρική, η αστρονομία κ.α..
• Αποφεύγω τον πρώτο πληθυντικό όταν μιλάω για τις υποχρεώσεις του παιδιού. Δε λέω, για παράδειγμα,: «Έχουμε διάβασμα.». Κι αυτό γιατί το παιδί εισπράττει το μήνυμα ότι το διάβασμα είναι ευθύνη και των δύο μας, και όχι δική του, και περιμένει να διαβάσουμε μαζί. Επίσης, αφήνω την προετοιμασία της σχολικής του τσάντας για την επόμενη μέρα σ’ εκείνο.

Extra tips:

• Συμβουλεύω το παιδί μου να προσέχει τι εργασίες ζητάει ο/η εκπαιδευτικός του για το επόμενο μάθημα, ώστε να γνωρίζει τις υποχρεώσεις που έχει για το σπίτι.
• Αν δε γνωρίζω αυτό που με ρωτάει το παιδί, του λέω να ρωτήσει τον/την εκπαιδευτικό την επόμενη ημέρα στο σχολείο.
• Συνεργάζομαι με τον/την εκπαιδευτικό του παιδιού. Έρχομαι σε επικοινωνία με τον/την εκπαιδευτικό του παιδιού μου ένα μήνα περίπου μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Έτσι, θα ενημερωθώ και ο/η εκπαιδευτικός θα ξέρει ότι ενδιαφέρομαι για το παιδί μου και τη σχολική του ζωή, “φωτίζοντας” το, ανάμεσα στα υπόλοιπα παιδιά.

Μαγικό κλειδί

Πήγαινε να διαβάσεις τώρα, για να… (μπορείς να παίξεις μετά, πάμε στην παιδική χαρά, πάμε βόλτα κ.λπ..). Αν χρειαστείς βοήθεια, φώναξέ μου να έρθω. Είμαι εδώ για σένα!

Επόμενο βήμα: Σωστός έπαινος