Σαφή όρια στα παιδιά

Σαφή όρια στα παιδιά: Πως βάζω όρια στο παιδί.

Γιατί;

Γιατί χρειάζονται τα όρια στα παιδιά; Τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια, καθώς τους προσφέρουν την ασφάλεια ότι βρίσκονται υπό την προστασία και την καθοδήγηση του γονέα. Επίσης, συμβάλλουν στην υγιή ψυχοσωματική τους ανάπτυξη.

Έρευνες δείχνουν ότι, όταν οι γονείς βάζουν σταθερά όρια, χωρίς να περιορίζουν τις ευκαιρίες για πειραματισμό, τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, γίνονται ανεξάρτητα, υπεύθυνα και αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες. Τα όρια μπορεί να αφορούν τον ύπνο, τη διατροφή, τη μελέτη, τις εξόδους, την αρνητική συμπεριφορά κ.α..

Πώς;

Πώς βάζω όρια στο παιδί;

1. Στην τήρηση των ορίων στον ύπνο, στη διατροφή και στη μελέτη των παιδιών μπορεί να συμβάλλει η ρουτίνα στην καθημερινότητά τους.
2. Βάζω όρια στο παιδί από την αρχή ενός νέου ξεκινήματος, ώστε το παιδί να εκλάβει το όριο ως δεδομένο. Για παράδειγμα, αν θέλω το παιδί μου να τρώει υγιεινό κολατσιό στο σχολείο, από την πρώτη κιόλας μέρα του δίνω υγιεινό κολατσιό. Αν του δώσω τις πρώτες μέρες μία ανθυγιεινή λιχουδιά, δύσκολα θα δεχτεί το υγιεινό κολατσιό.
3. Δίνω οδηγίες στο παιδί αποτελεσματικά. Πως δίνω οδηγίες:
   • Τραβάω την προσοχή του παιδιού επιδιώκοντας βλεμματική επαφή.
   • Όταν είμαι σίγουρη ότι με ακούει, του δίνω απλή και ξεκάθαρη εντολή με θετική διατύπωση, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και τις δυνατότητές του. Αποφεύγω τις αρνητικές λέξεις, όπως είναι τα μην, δεν, όχι κ.α. και αντί να πω στο παιδί τι να μην κάνει, του λέω τι χρειάζεται/επιτρέπεται να κάνει. Αντί να πω: <<Μην τρέχεις.>>, λέω: <<Σε παρακαλώ, περπάτησε δίπλα μου.>>. Αντί να πω: <<Μην παίζεις με αυτό, δεν είναι παιχνίδι.>>, λέω: <<Σε παρακαλώ, παίξε με τα παιχνίδια.>>. Αντί να πω: <<Μην είσαι αφηρημένος>>, λέω: <<Συγκεντρώσου>>.
   • Δίνω 5-10 δευτερόλεπτα στο παιδί για να συμμορφωθεί. Όταν συμμορφώνεται, το επαινώ (<<Ευχαριστώ>>, <<Μπράβο που μάζεψες τα παιχνίδια σου.>>). Όταν δε συμμορφώνεται, επαναλαμβάνω την εντολή και το καθοδηγώ, για παράδειγμα βάζω το χεράκι του στο παιχνίδι για να το μαζέψει.
   • Μπορώ να δώσω 1-2 προειδοποιήσεις, άμεσες και να εκτελούνται με συνέπεια.
   • Λέω στο παιδί ότι το καταλαβαίνω που θέλει να…, και του εξηγώ γιατί χρειάζεται να… και παραμένω σταθερή στο όριο που έχω θέσει. Για παράδειγμα, λέω: <<Καταλαβαίνω ότι θέλεις να μείνουμε κι άλλο στην παιδική χαρά, χρειάζεται, όμως, να φύγουμε γιατί…(θα αργήσουμε στο ραντεβού μας κ.λπ.)>> και το παίρνω αγκαλιά για να το πάω στο αυτοκίνητο και, όσο κι αν φωνάζει ή κλαίει, παραμένω ήρεμη.

Extra tips:

• Όσο νωρίτερα (νηπιακή ηλικία) οριοθετηθεί η συμπεριφορά του παιδιού τόσο το καλύτερο για την ανάπτυξη μίας υγιούς προσωπικότητας με αυτοέλεγχο και σεβασμό στους κανόνες της κοινωνίας.
• Οι απαιτήσεις μου από το παιδί θα πρέπει να είναι αναπτυξιακά κατάλληλες. Πρέπει να είμαι σίγουρη ότι αυτό που του ζητάω ξέρει ή και μπορεί να το κάνει.
• Oι δύο γονείς πρέπει να λειτουργούμε σαν ομάδα, έχοντας κοινή τακτική στη συμπεριφορά μας απέναντι στα παιδιά.
• Τα όρια, που βάζουμε στο παιδί, πρέπει να είναι ξεκάθαρα, συγκεκριμένα, σταθερά και να τηρούνται πάντα. Τα παιδιά λειτουργούν παρορμητικά και συναισθηματικά και θα δοκιμάσουν πολλές φορές να δουν αν ένα όριο, που έχουμε θέσει, ισχύει.
• Οι εντολές θα πρέπει να δίνονται τη σωστή χρονική στιγμή. Η κούραση, η πείνα ή το καινούριο περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει.
• Όταν παρατηρώ ότι το παιδί σέβεται ένα καθιερωμένο όριο, του το αναγνωρίζω λέγοντας: <<Παρατήρησα ότι ήσουν πολύ ευγενικός/ή σήμερα! Πώς ένιωσες γι’ αυτό; Πρέπει να είσαι πολύ περήφανος/η!>>.
• Δίνω στο παιδί τη δυνατότητα να αποφασίζει ανάμεσα σε 2 επιλογές, που εγκρίνω, για θέματα που το αφορούν, ώστε να μπορεί να εκφράσει τη γνώμη του και να μάθει να παίρνει αποφάσεις. Για παράδειγμα, λέω: <<Θέλεις να φας φρούτο ή γιαούρτι;>>.

Επόμενο βήμα: Κακή συμπεριφορά παιδιού