Σωστός έπαινος στα παιδιά

Σωστός έπαινος στα παιδιά: Ενθαρρύνω την προσπάθεια και τη βελτίωση.

Γιατί να ενθαρρύνω την προσπάθεια και τη βελτίωση του παιδιού μου;

Ενθαρρύνοντας την προσπάθεια και τη βελτίωση, το παιδί αναπτύσσει νοοτροπία ανάπτυξης (growth mindset). Τα άτομα με νοοτροπία ανάπτυξης έχουν την πεποίθηση ότι, για να καταφέρουν οτιδήποτε, χρειάζεται να προσπαθήσουν, και συνεχίζουν να προσπαθούν παρά τις δυσκολίες και τις αποτυχίες που μπορεί να αντιμετωπίσουν.

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με νοοτροπία ανάπτυξης έχουν καλύτερη επίδοση στα μαθήματα και στις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνται.

Ο σωστός έπαινος είναι για τα παιδιά ό,τι ο ήλιος για τα λουλούδια.

Christian N. Bovee

Πώς επαινώ το παιδί μου με σωστό τρόπο;

Για να επαινώ το παιδί μου με σωστό τρόπο, ενθαρρύνω την προσπάθεια και τη βελτίωση, και όχι το αποτέλεσμα. Αυτό μπορώ να το κάνω με σχόλια, διευκρινίζοντας τι επαινώ. Για παράδειγμα, μπορώ να πω: «Ευχαριστώ που με βοήθησες να…!» κ.α..

Ακόμα, ακολουθώ τα εξής:

• Όταν το παιδί μου μού δείχνει μία εργασία του ή μοιράζεται μαζί μου μία ιδέα του, αντί να πω: «Μπράβο!», μπορώ να το ρωτήσω: «Πώς νιώθεις για την εργασία/ιδέα σου;» ή να πώ: «Φαίνεται ότι ευχαριστήθηκες που…!», «Φαίνεται ότι κατέβαλες μεγάλη προσπάθεια!» κ.α.. Κι αυτό, γιατί, λέγοντάς του μπράβο, μπορεί να επιδιώκει συνέχεια να μας ευχαριστεί, με αποτέλεσμα να μην ασχολείται με αυτά που δίνουν χαρά σ΄ εκείνο και να περιορίζει την προσωπικότητα και τη δημιουργικότητά του.
• Αντιμετωπίζω τα λάθη ως μέρος της διαδικασίας της μάθησης. Λέω στο παιδί ότι όλοι κάνουμε λάθη και ότι από τα λάθη μας μπορούμε να μάθουμε και να γίνουμε καλύτεροι. Μπορώ να αναφέρω και παραδείγματα από δικά μου λάθη. Επίσης, όταν κάνω ένα λάθος μπροστά στο παιδί, λέω: «Δεν πειράζει.» και το διορθώνω με ηρεμία.
• Όταν το παιδί παραιτείται, μπορώ να το ενθαρρύνω χρησιμοποιώντας φράσεις όπως: «ΑΚΟΜΗ! Θα προσπαθήσεις ξανά μέχρι να τα καταφέρεις!», «Είσαι ικανός, μπορείς να τα καταφέρεις!», «Εφόσον δεν είσαι ικανοποιημένος, τι πιστεύεις ότι μπορείς να κάνεις για να…», «Δες, όμως, πόσο πολύ έχεις προχωρήσει!» κ.α..
• Προσπαθώ με τα λόγια μου να δίνω φτερά στο παιδί. Αν η δασκάλα μού πει ότι το παιδί δεν τα καταφέρνει, του το εκφράζω με πιο ενθαρρυντικό τρόπο. Μπορώ να του πω: «Η δασκάλα σου μού είπε ότι είσαι πολύ ικανό παιδί και έχεις τη δυνατότητα να βελτιωθείς πολύ. Θέλεις να βρούμε μαζί τρόπους να βελτιωθείς;».

Τι να μην κάνω;

• Ο έπαινος δεν πρέπει να είναι ψεύτικος. Μπορώ να πω στο παιδί ότι κάτι που έφτιαξε δε μου αρέσει, αρκεί να το κάνω με γλυκό κι ευγενικό τρόπο.
• Ο έπαινος δεν πρέπει να είναι υπερβολικός. Αποφεύγω να επαινώ το παιδί συνεχώς και για πράγματα που συμβαίνουν αβίαστα και εύκολα.
• Αποφεύγω να επαινώ συνεχώς χαρακτηριστικά του παιδιού όπως, για παράδειγμα, την εξυπνάδα του, γιατί το παιδί μπορεί να υιοθετήσει την πεποίθηση ότι ένα χαρακτηριστικό είναι κάτι που έχεις ή δεν έχεις εκ γενετής, και όχι κάτι που κατακτάς με προσπάθεια.
• Δεν ακυρώνω την προσπάθεια του παιδιού και δεν το μειώνω όταν κάνει λάθη.
• Αποφεύγω να χρησιμοποιώ ανταλλάγματα για να επαινέσω το παιδί μου.

Extra tips:

• Δείχνω στο παιδί εμπιστοσύνη ότι μπορεί να τα καταφέρει μόνο του. Ακόμα κι αν δεν το κάνει σωστά, δεν το ακυρώνω. Αντιθέτως, το ανέχομαι, το επαινώ για την προσπάθειά του και το ευχαριστώ για τη βοήθειά του. Αυτό που μπορώ να κάνω είναι να του πω με όμορφο τρόπο τι μπορεί να κάνει την επόμενη φορά για να έχει καλύτερο αποτέλεσμα.
• Για την υιοθέτηση μίας υγιούς συνήθειας, όπως είναι το πλύσιμο των δοντιών, μπορώ να αξιοποιήσω έναν πίνακα επιβράβευσης. Δεν ενδείκνυται να κάνω το ίδιο για την υιοθέτηση καλής συμπεριφοράς, καθώς το παιδί θα μάθει ότι, για να συμπεριφέρεται σωστά, χρειάζεται να κερδίζει ανταλλάγματα.

Μαγικά κλειδιά – Σωστός έπαινος στα παιδιά

Τα μαγικά κλειδιά – Σωστός έπαινος στα παιδιά, που θα με βοηθήσουν να ενθαρρύνω την προσπάθεια και τη βελτίωση του παιδιού μου, είναι:

Ευχαριστώ που με βοήθησες να…!
Φαίνεται ότι ευχαριστήθηκες που…!
Φαίνεται ότι κατέβαλες μεγάλη προσπάθεια!
ΑΚΟΜΗ! Θα προσπαθήσεις ξανά μέχρι να τα καταφέρεις!
Είσαι ικανός! Μπορείς να τα καταφέρεις!
Εφόσον δεν είσαι ικανοποιημένος, τι πιστεύεις ότι μπορείς να κάνεις για να…!
«Δες, όμως, πόσο πολύ έχεις προχωρήσει!»

Επόμενο βήμα: Ρουτίνα παιδιού (για τον Θετική γονεϊκότητα – Οδηγός) ή Τι κάνω όταν το παιδί δε διαβάζει (για τον Οργάνωση σχολικής μελέτης – Οδηγός)