Σωστός έπαινος στα παιδιά

Σωστός έπαινος στα παιδιά: Επαινώ την προσπάθεια, τη βελτίωση και την καλή συμπεριφορά του παιδιού.

Γιατί;

Επαινώντας την προσπάθεια και τη βελτίωση το παιδί αναπτύσσει νοοτροπία ανάπτυξης (growth mindset). Τα άτομα με νοοτροπία ανάπτυξης πιστεύουν ότι μπορούν να καταφέρουν οτιδήποτε, αρκεί να προσπαθήσουν, και συνεχίζουν να προσπαθούν παρά τις δυσκολίες και τις αποτυχίες που μπορεί να αντιμετωπίσουν.

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με νοοτροπία ανάπτυξης έχουν καλύτερη επίδοση στα μαθήματα και στις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνται. Επιπροσθέτως, όταν επαινώ το παιδί, του προκαλώ θετικά συναισθήματα. Όπως είχε πει ο Αμερικανός συγγραφέας Christian N. Bovee, <<Ο σωστός έπαινος είναι για τα παιδιά ό,τι ο ήλιος για τα λουλούδια.>>.

Πώς;

Πώς επαινώ το παιδί μου με σωστό τρόπο; Επαινώ την προσπάθεια και τη βελτίωση:

  • με σχόλια, διευκρινίζοντας τι επαινώ (<<Μπράβο που…βοήθησες να …/κατάφερες να …, μοιράστηκες … κ.α.>>, <<Τα κατάφερες.>>, <<Πρέπει να είσαι περήφανος/η για τον εαυτό σου.>> κ.α.) ή
  • επιδεικνύοντας ενθουσιασμό με επιφωνήματα (ουάου, ωωω) και με υποστηρικτική χειρονομία.

Extra tips:

  • Επαινώ, επίσης, τη δημιουργικότητά, τις έξυπνες ιδέες και την καλή συμπεριφορά.
  • Ο έπαινος δεν πρέπει να είναι ψεύτικος ή υπερβολικός. Αποφεύγω να επαινώ τα παιδιά συνεχώς και για πράγματα που συμβαίνουν αβίαστα και εύκολα.
  • Επαινώ την προσπάθεια και όχι το αποτέλεσμα.
  • Αποφεύγω να επαινώ χαρακτηριστικά, όπως, για παράδειγμα, <<Είσαι έξυπνη/ος.>>, γιατί το παιδί μπορεί να υιοθετήσει την πεποίθηση ότι ένα χαρακτηριστικό, στην προκειμένη η εξυπνάδα, είναι κάτι που έχεις ή δεν έχεις εκ γενετής, και όχι κάτι που κατακτάς με προσπάθεια.
  • Όταν παραιτείτε λέγοντας: <<Δεν μπορώ.>>, του λέω <<ΑΚΟΜΗ! Θα προσπαθήσεις ξανά και ξανά μέχρι να τα καταφέρεις.>> ή <<Είσαι ικανός, μπορείς να τα καταφέρεις.>>.
  • Αντιμετωπίζω τα λάθη και τις αποτυχίες ως μέρος της διαδικασίας της μάθησης. Λέω στο παιδί ότι όλοι κάνουμε λάθη και ότι από τα λάθη μας μπορούμε να μάθουμε και να γίνουμε καλύτεροι. Μπορώ να αναφέρω και παραδείγματα από δικά μου λάθη και αποτυχίες.
  • Δεν σβήνω τις εργασίες του παιδιού, επειδή δεν μου αρέσουν τα γράμματά του και δεν διορθώνω τα λάθη του παιδιού. Αντιμετωπίζω τα λάθη και τις αποτυχίες ως μέρος της διαδικασίας της μάθησης. Τα λάθη είναι αποδεκτά και μέσα από τα λάθη μας μπορούμε να μάθουμε και να γίνουμε καλύτεροι. Αυτό που μπορώ να κάνω είναι να πω στο παιδί ότι έχω δει κάποιο λάθος σε συγκεκριμένο κομμάτι της άσκησης, ώστε, αν μπορεί, να το εντοπίσει και να το διορθώσει, διαφορετικά το αφήνω ως έχει για να το διορθώσει η/ο δασκάλα/ος.
  • Χρησιμοποιώ θετική διατύπωση. Αντί να πω: <<Δεν είναι δύσκολο.>>, λέω: <<Μπορείς να κάνεις δύσκολα πράγματα.>>. Αντί να πω: <<Σου εξήγησα πως να το κάνεις χθες.>>, λέω: <<Μπορώ να σου δείξω έναν άλλο τρόπο.>>.
  • Αποφεύγω τις δωροδοκίες και τις ανταμοιβές για να το πείσω να συνεργαστεί.

Ο σωστός έπαινος είναι για τα παιδιά ό,τι ο ήλιος για τα λουλούδια.

Christian N. Bovee

Επόμενο βήμα: Ρουτίνα παιδιού (για τον οδηγό “Θετική γονεϊκότητα”) ή Δε θέλω να διαβάσω (για τον οδηγό “Οργάνωση σχολικής μελέτης”)