Κακή συμπεριφορά παιδιού

Κακή συμπεριφορά παιδιού: Διαχειρίζομαι την άσχημη συμπεριφορά του παιδιού αποτελεσματικά.

Γιατί;

Όσο σωστά κι αν μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, θα έρθουν στιγμές που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε μη αποδεκτές συμπεριφορές εκ μέρους τους, ενώ μπορεί να υπάρξουν περίοδοι από τα 2 έως τα 4 έτη του παιδιού κατά τις οποίες θα έχει εκρήξεις (tantrums), για λόγους που σε εμάς θα φαίνονται ασήμαντοι, και μπορούν να μας εξαντλήσουν ψυχολογικά και να επηρεάσουν αρνητικά την καθημερινότητά μας.

Πώς;

Πώς διαχειρίζομαι την ανάρμοστη συμπεριφορά του παιδιού αποτελεσματικά;

Πριν αντιδράσω στην άσχημη συμπεριφορά του παιδιού μου, παίρνω μία βαθιά ανάσα και λίγο χρόνο για να σκεφτώ πώς μπορώ να την αντιμετωπίσω αποτελεσματικά. Στόχος μου είναι να βοηθήσω το παιδί μου να μάθει και όχι να το πληγώσω. Παρατηρώ τι λειτουργεί ή όχι για το παιδί μου.

Ανάλογα με την περίπτωση, αντιμετωπίζω την κακή συμπεριφορά παιδιού αποτελεσματικά με τους παρακάτω τρόπους:

Αφήνω το παιδί να αναλάβει τις φυσικές συνέπειες της ανάρμοστης συμπεριφοράς του. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να κατανοήσουν την ιδέα της αιτίας και του αποτελέσματος. Για παράδειγμα, αν το παιδί σκορπίσει την άμμο από το τραπεζάκι άμμου, η φυσική συνέπεια είναι ότι δεν θα έχει άμμο να παίξει, αρκεί να μην την μαζέψω εγώ. Μπορώ να καταγράψω συνήθεις αρνητικές συμπεριφορές του παιδιού και τις φυσικές τους συνέπειες, για να ξέρω πως θα τις αντιμετωπίζω. Προσοχή! Χρειάζεται να διακρίνω ποιες συμπεριφορές του παιδιού μου είναι αρνητικές και ποιες είναι πειραματισμός. Αν, για παράδειγμα, το παιδί πετάει από το καρότσι τα παιχνίδια του, ίσως, πειραματίζεται με τη δύναμη της βαρύτητας, δηλαδή, ανακαλύπτει και μαθαίνει.
Επικυρώνω τα συναισθήματά του. Όσο παράλογη κι αν μου φαίνεται η συμπεριφορά του, ακόμα κι αν το κλάμα του είναι ψεύτικο, η άσχημη συμπεριφορά του παιδιού είναι ένας τρόπος να μου πει ότι χρειάζεται την προσοχή και την υποστήριξή μου, οπότε κατεβαίνω στο ύψος του και, με τόνο που δείχνει το ενδιαφέρον μου, του λέω: <<Είναι εντάξει να αισθάνεσαι …, όταν αισθανόμαστε … κάνουμε …>>. Δηλαδή, επικυρώνω τα συναισθήματα του και του μαθαίνω πως να τα διαχειρίζεται. Δουλεύω τι μπορώ να πω σε συνήθεις αρνητικές συμπεριφορές του παιδιού, για να είμαι προετοιμασμένη να τις αντιμετωπίσω.
Χρησιμοποιώ θετική διατύπωση. Αποφεύγω τις αρνητικές λέξεις, όπως είναι τα μην, δεν, όχι κ.α. και αντί να πω στο παιδί τι να μην κάνει, του λέω τι επιτρέπεται να κάνει (Είναι πολύ δύσκολο να αποβάλλουμε από το λεξιλόγιό μας τα μην και τα δεν, όταν έχουμε μάθει με αυτά, αλλά με τον καιρό θα συνηθίσουμε να σκεφτόμαστε και να μιλάμε έτσι και θα είναι πιο εύκολο.). Αντί να πω: <<Μην κάνεις έτσι.>>, λέω: <<Είμαι εδώ για σένα, πες μου τι συνέβει.>>. Αντί να πω: <<Μην κλαις.>>, λέω: <<Είναι εντάξει να κλαις.>>. Αντί να πω: <<Μην μιλάς έτσι.>>, λέω: <<Σε παρακαλώ, να χρησιμοποιείς ευγενικές λέξεις.>>.
Ικανοποιώ την απαίτησή του υπό όρους και κανόνες, αν αυτό είναι εφικτό ή του προτείνω μια εναλλακτική που πιστεύω ότι θα την προτιμήσει. Αν, για παράδειγμα, δεν θέλει να πάει για ύπνο και θέλει να δει τηλεόραση, του προτείνω να διαβάσουμε στο κρεβάτι το αγαπημένο του βιβλίο.
Όταν πάω να το αγκαλιάσω, αν δεν θέλει, του λέω: <<Είμαι εδώ για να σε βοηθήσω. Όταν είσαι έτοιμος/η, έλα να κάνουμε αγκαλιά.>>.
Τροποποιώ ότι προηγείται ή ότι έπεται αυτής. Αν, για παράδειγμα, το παιδί εμφανίζει ανάρμοστη συμπεριφορά όταν επισκεπτόμαστε καταστήματα παιχνιδιών, μπορώ να αποφύγω να το έχω μαζί μου, αν χρειαστεί να επισκεφτώ κάποιο. Επίσης, φροντίζω να ξεκινήσει τη ρουτίνα ύπνου του πριν νυστάξει, ώστε να αποφύγω την αρνητική συμπεριφορά πριν τον ύπνο, και φροντίζω να κοιμηθεί επαρκώς, ώστε να αποφύγω την αρνητική συμπεριφορά το πρωί και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Όταν το παιδί έχει κακή συμπεριφορά, του κάνω ανοιχτού τύπου ερωτήσεις όπως: <<Τι συνέβη;>>, <<Ποιους επηρέασε η συμπεριφορά σου;>>, <<Πώς μπορείς να επανορθώσεις;>>. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί να αισθάνεται ότι μπορεί να μου μιλάει για τα προβλήματά του, χωρίς να φοβάται την αντίδρασή μου. Αποφεύγω τις κλειστού τύπου ερωτήσεις, τις ερωτήσεις, δηλαδή, που απαντώνται με ένα ναι ή όχι, και την ερώτηση <<Γιατί;>>, καθώς το παιδί μπορεί να πάρει θέση άμυνας και να μην μου μιλήσει.
Μπορώ να δοκιμάσω να αντιμετωπίσω την κατάσταση με χιούμορ. Αν, για παράδειγμα, ζητάει τον μπαμπά για να του διαβάσει και ο μπαμπάς δεν μπορεί, μπορώ να κάνω χιούμορ ότι είμαι ο μπαμπάς αλλάζοντας τη φωνή μου ή διώχνω τα δάκρυα με ένα μαγικό ξόρκι!
Αν χάσω την ψυχραιμία μου και δεν φερθώ στο παιδί μου κατάλληλα, ζητάω από το παιδί μου συγγνώμη για τη συμπεριφορά μου και επανορθώνω.

*Η τιμωρία δε διδάσκει την επιθυμητή συμπεριφορά.

Να δω ακόμα:

Πρωινό ξύπνημα παιδιών

Επόμενο βήμα: Οδηγός για γονείς